Energieneutraal worden is niet alleen goed voor het milieu, maar is ook goed voor het verlagen van je maandelijkse kosten. Door je bestaande woning energieneutraal te maken, bespaar je namelijk flink op de energie. Bovendien wil de overheid graag dat wij energieneutraal worden en stimuleert dit met subsidies. Deze kostenbesparing en subsidies maken energieneutraal worden ook voor huidige woningeigenaren een financieel interessante optie. Na het lezen van dit artikel kun je voor jezelf beslissen of de baten opwegen tegen de kosten.
Wat is energieneutraal worden?
In een energieneutrale woning wordt niet meer energie gebruikt dan de woning zelf opwekt. Dit opwekken van energie kan gebeuren door middel van zonnepanelen, in combinatie met bijvoorbeeld een warmtepomp en/of zonneboiler. Er worden steeds meer energieneutrale woningen opgeleverd, maar ook bestaande woningen kun je door middel van een aantal energieopwekkende en energiebesparende maatregelen energieneutraal maken. Naast het zelf opwekken van energie speelt ook het besparen van energie een belangrijke rol bij het energieneutraal worden.
Energie opwekken met zonnepanelen
In een energieneutrale woning wordt bijvoorbeeld energie opgewekt door middel van zonnepanelen. Met de energie uit zonnepanelen wordt de warmtepomp in werking gezet die het huis door middel van vloerverwarming of lage temperatuur verwarming verwarmt. Er zit verschil in de warmtepompen. We lichten de warmtepompen toe waar momenteel subsidie op zit:
L/w
De lucht/water warmtepomp haalt de energie uit de lucht. Uit de buitenlucht wordt warmte onttrokken en overgedragen aan het koudemiddel. Dit koudemiddel draagt warmte over aan b.v. het warm tapwatersysteem. Een lucht water warmtepomp gebruikt relatief veel elektriciteit, waardoor u ook een fors aantal panelen benodigd bent om dit te laten renderen. Nieuwbouw woningen worden soms gebouwd met een hand vol panelen, die niet genoeg capaciteit kunnen opwekken om de vraag van de pomp te voldoen. In zo’n situatie betaal je dus voor KWH’s bij je elektriciteitsleverancier.
B/w of w/w
Bodem- en grondwater warmtepompen gebruiken lussen in de grond of een put (well) om warmte uit te onttrekken. De energie wordt gebruikt om het huis en tapwater te verwarmen.
Zie voor meer informatie op: https://warmtepompplein.nl/warmtepomp-werking/warmtepomp-soorten/.
Indien er voldoende energie wordt opgewekt kunnen naast de warmtepomp, ook de (energiezuinige) huishoudelijke apparaten van stroom worden voorzien. In de zomer wordt er vaak voldoende energie opgewekt, maar in de winter is er vaak toch wat energie ‘van buiten’ nodig. De energie die je in de zomer te veel hebt, gaat echter naar de energiemaatschappij waardoor je eindigt met nul op de meter. Een zeer energiezuinig huis krijgt zelfs geld toe op de eindafrekening. Dit wordt ook saldering genoemd. De verwachting is dat de regels omtrent saldering de komende jaren gaan veranderen. Houd dit goed in de gaten! Mocht de saldering komen te vervallen, dan heeft overcapaciteit van panelen nog weinig nut!
Een optie, die nog volop in ontwikkeling is, is dat de energie wordt opgeslagen in een huishoudaccu. Google hiervoor maar eens op de Tesla Powerwall of LG Chem.
Energie besparen
In een energieneutrale woning wordt niet alleen energie opgewekt, maar ook energie bespaard. Het is daarom belangrijk om te zorgen voor een goede isolatie van het dak, de vloeren en de muur. Er gaat ook veel warmte verloren via de ramen, dus in een energieneutrale woning wordt ook HR++(+) glas geplaatst. Een goed geïsoleerde woning houdt in de zomer de warmte buiten en in de winter de warmte binnen waardoor er minder energie hoeft te worden gebruikt. Isolatie zorgt echter ook voor minder ventilatie waardoor een goed ventilatiesysteem een must is. Een dergelijk ventilatiesysteem filtert niet alleen de lucht, maar zorgt in de winter ook voor warmtewinning.
Isolatie
De meeste warmte in een woning gaat verloren via het dak. Het is daarom raadzaam om het dak van de woning te isoleren. Als de zolder niet wordt gebruikt en niet verwarmd wordt, is het ook voldoende om de vloer van de zolder te isoleren. Voor de buitenmuren kan gekozen worden voor spouwmuurisolatie, binnenmuurisolatie of gevelisolatie – of een combinatie daarvan. Tegen optrekkende kou en vocht vanuit de kruipruimte is vloerisolatie of plafondisolatie van de kruipruimte een goede energiebesparende maatregel.
Ventilatie
Ventilatiesystemen zijn in verschillende soorten verkrijgbaar. Een ventilatiesysteem dat niet alleen de oude lucht afvoert, maar ook nieuwe, verse lucht naar binnen voert heeft de voorkeur in een goed geïsoleerde woning. Een voordeel van een dergelijk ventilatiesysteem is dat deze de lucht ook zuivert. Er zijn ook ventilatiesystemen beschikbaar die naast een verkoelend effect ook kunnen zorgen voor een voorverwarming van de lucht waardoor er minder energie verbruikt hoeft te worden.
Warmtepomp
Een warmtepomp maakt gebruik van de aanwezige warmte in de lucht, de aarde of het grondwater om de woning te verwarmen. Niet alleen het water in de buizen kan worden verwarmd, ook sanitair water kan met behulp van een warmtepomp verwarmd worden. De warmtepomp is in combinatie met energie van zonnepanelen een uitstekend duurzaam alternatief voor de huidige warmtebronnen. Warmtepompen zijn in verschillende varianten beschikbaar en de mogelijkheden verschillen onderling.
Een warmtepomp installatie wordt vaak gecombineerd met een lage temperatuur verwarming (LTW). Hiervoor zijn speciale radiatoren verkrijgbaar, met een groter oppervlakte.
Energieneutraal worden: wat kost dat?
Als je een bestaande woning volledig energieneutraal wilt maken, dan is dat een behoorlijke investering. De grootste investering is de aanschaf van de waterpomp:
- Een L/W warmtepomp is in aanschaf vanaf 2.500 euro te verkrijgen (ex. installatie, incl. subsidie), maar zoals eerder geschreven is hiervoor behoorlijk capaciteit benodigd.
- Een B-W/W warmtepomp is te splitsen in het boren van een well en de pomp + boilervat. Inclusief installatie kost dit type waterpomp tussen de 13.000 en 20.000 euro. Dit is inclusief subsidie.
Je kunt op de kosten besparen door de klussen die je zelf kunt doen ook daadwerkelijk zelf aan te pakken. Daarnaast zijn er verschillende landelijke en gemeentelijke subsidies beschikbaar die de kosten kunnen drukken. Afhankelijk van de energiebesparende of energieopwekkende maatregel betaalt de investering zich binnen enkele tot tientallen jaren terug. Het wegvallen van de maandelijkse energierekening is een gevolg dat je direct terug zal zien op je bankrekening.
Wat zijn de voordelen van energieneutraal worden?
De grootste voordelen zijn het bijdragen aan een goed milieu en daarnaast de besparing van energiekosten. Deze kosten kunnen volledig weg kunnen vallen indien je zelf energie opwekt. Naar ons inziens is de terugverdientijd echter lang te noemen: minimal 8-10 jaar.
Energieneutraal worden: hoe pak je dat aan?
Het in één keer volledig energieneutraal maken van de woning is zoals gezegd een flinke investering. De meeste mensen kiezen er dan ook voor om stap voor stap energieneutraal te worden. Als er voldoende budget beschikbaar is, is het echter raadzaam de woning in één keer energieneutraal te maken. Op die manier worden de energiebesparende maatregelen optimaal op elkaar afgestemd. Het kan echter ook juist voordeliger zijn om de maatregelen tegelijk aan te pakken met andere onderhoudsmaatregelen zoals het vernieuwen van het dak of het leggen van een nieuwe vloer. Ons advies is om goed te berekenen of het daadwerkelijk rendabel is om te investeren. Een installatie moet aangeschaft en geinstalleerd worden, maar vergt ook onderhoud. Vaak worden deze kosten vergeten.
Ons advies
Het best kun je beginnen met het isoleren van de woning. Je begint dan direct met een besparing op de energiekosten terwijl je het comfort van je huis verhoogt. De volgende stap: zonnepanelen. Deze verdienen zichzelf snel terug (5-6 jaar). Er heerst momenteel een hele hype rondom de gas problematiek, oa in Groningen. Vanuit de overheid wil men de bouw duurzame woningen ondersteunen. Naar onze mening moeten er betere middelen beschikbaar komen, maar moeten deze middelen ook goedkoper worden. Denk aan subsidies vanuit de overheid en/of grotere productieschaal.
Het opslaan van energie is momenteel mogelijk, maar erg kostbaar. Ook toepassen van l/w & b-w/w warmtepomp techniek kost een flinke duit. Tuurlijk is het mooi om deze oplossingen te laten installeren en in gebruik te nemen, maar denk goed na over de terugverdientijd. Ons advies is om dit alleen te doen indien je een een goed doorgerekend, integraal systeem overweegt, en het geld beschikbaar hebt.
Bent u geïnteresseerd in meer artikelen omtrent energie? Reageer op onze Facebook pagina. Bij voldoende animo komen wij met uitgewerkte voorbeelden.
